* EXPLOTACIÓN LABORAL VERSIÓN TÉNEK
TAM PELCHIK I ATIKLAB…# NI JITA’ YAB I NUJNEL
A n odh’naxtalab k’al an t’ojláb ka ejtiy abal pel jun i mulkúnel axi’ in aliyal yan i atikláb abal kin neédha’ kin odh’ena’ kal yan i tsápik t’ojláb. Jayetsek’éj ka ejtiy tan jun i atikláb kin bat’súw bolidh’ o tsinát’ bats’uw jun i tolmixtálab k’al jun i tumín o k’al k’eat jant’o k’al jun i t’ajbilab axi’ yab alwa’ ani ants’ana kin ejtow kin nixókna in juntal atikláb abal kin t’ójonchij kea’t atilitskéj’ xi néets’ tu olchíj’ tejé.
* Jún i tsápik t’ójlab o kín t’aja jun i tójlab tan ti waáts’ yan i kidh’abtálab kál ni jún i belétnaxtálab jant’ódha’ ti dhúchadh’ ba’ jún i káknadh’ dh’úchlab tan tin olnál in úchbil an t’ojnál atíklábchik, abál kin ejtow kin tája’ in t’ojlabil.
* Ká úchan kin tája’ kádh’pidh’ yan i tsápik tójlab, aní ka pidh’an jún i jálbixtaláb káhpidh’ wé k’al an t’ojláb’ axí in t’ajamál.
* ká jálbiyat’ léj wéekats’ aní yáb antsána ti ulúdh’ ti káknadh’ dhúchlab’.
Waáts’ i t’ójláb xí léj wát’adh’ odh’nách tam ká tájan jant’iní
Tam ka abátna kin t’aja jun i t’ójlab ani kin eyendha’ an pikw’chixtaláb, abál kál i ts’aplab kin t’aja jun i t’ójlab axí in kúlbetnál, aní ká waátsín jún i múlkúdh’ pójkáx atik’láb k’al jit’a jats’ ti níxóknáb abál kin tája´nixe’ xí tsápik t’ójlab.
- Ka pikwchiyát abál neéts ka tájchin jún i yájchiktalab, ani jaxtám an atíkláb u tsáakanál abal kin bats’úw kin t’aja´ nixe xi t´’ójlab.
- Jayétsejk’ej abal neéts’ ka odh’anchát an káw kál an eyál abál jajá’ ti atíkláb kúaját bá nixé xi pulík bichów, yáb k’al ni jún i uj, o ka uchán abál kúajat´ balidh’ k’al jún i púlik jólbintaláb ani antsána’ jaja’ ti atikláb kin tok’tsiy’ janéy xi uch’nal o kónchinal.
- Ki tíla an odh’naxtaláb k’al an atikláb, pél jún i kámbixtálab k’al jún o yán i atíkláb, abál kín kámbichk’iy kín abá ów, kín bíná kál jitá kéát , kín bats’úw yán i atikláb abál kin bats’úw yán i atíkláb abál kin odhéna’ k’al an t’ojláb abál jajá’ kin bats’úw yán i túmin.
- An dh’abál t’ojláb in kúaál in úchbíl kín pidh’a in t’ójnalilchík jún i jolátaláb axí tókat, abál kin wátba’ a kicháj’, kál in yanélchík k’al jít’a in júnkím o kál jitá jajá’ xín belétnal, jún i jolát kwetém o tin yánel abál kin ejtów kín belétná in koówál.
- K’al in t’ojlabíl ta kícháj’ kuaál kín pidhá in tójnalilchík an já aní jutá kin ejtów ti wáltelóm.
- Al án jolátálab tan ti in kuaál an tójlab an dh’abál t’ojláb kuaál kin koóy an ilál ani an ilálixtaláb abal kin ejtow kin adhínchíj tam ka tsójbej jún i tójnal.
- Tam jún i atíkláb yáb in ejtówál ti láb káw pél in úchbíl ká púnchin jún i wílom káw ti tének.
- In kúaál in úchbíl kín punchíj’ jún i atáj’ tán ti ká belétnanchát in tsákamíl tám jajá’ kúaját ti tójnal.
- Jun i tsíptí tsakám yáb in kwáal in úcbil abál ka t’ójon.
- Tam in t’ajál jún i tsápík tójlab, aniyéjkéj tam úchnál kin eyéndhá jun i itíxtálaab kál an ts’ojol kuáal ka pidhán jún i eyáxtaláb abál kin ejtów Kin k’ániy tin bá.
TAM JUN JITAKITS’KEJ KIN BATSÚW O KÍN ALÍY JÚN I TÓJLAB KUÁAL KIN ÉXLA A AXÉ
- In úchbil bá jún i dhúchadh’ uj: ka mét’a max kuetém o yán ta éb kuáal jayéj ka tsúuw máx it’ kuájat’ púnudh’ ti atáj’ tamkúdh’taláb.
- Jant’ódhá játs’ an jolátálab: ka éxla an tójláb aní ka éxla jaykí neéts’ kit tójon.
- Jawá jats’ an jálbixtálab: ka tsúuw máx an jálbixtaláb xi dh’uchádh’ ti lajú bó a kícháj’ okóx o tálbel tam ka t’ajá an jálbixtálab axí ít úchbidh’ ká tséjka’.
- Jaykí it otsél ta tójlabil, ani tám yáb ka ejtów kit ulísts’ jantíní tít uchádh’ : kúaál ka bats’úw antsána jantíni’ ti kúaját dhúchádh’ o ulúdh’ ti k’aknadh’ uj’ abál ka batsúw an tólmixtaláb tam kit’ yáwláts, lajú bó i jálbixtálab, lajú bó i jálbixtaláb xí tséjwálidh’ kál a tójlabil a ní kéát píl máx wáats’ aní jantódhá ká ejtówát kin pidhán atilitskéj jaíts’ kit jálbinchát an ilál tam kit yáwláts’ o kít támkunchát a túminal kál a tójlabil., Ka tsúuw máx pidhách’ abál pátal a y’anelchik.
- Jay in yánel a its’ neéts’ tit tójnal: junchikil waáts’ jún i tójláb axí in owát pidh’nál ti óx a its’, ani wáats’ keéát axi yab dhúchád abál jáykí ti tálel.
- An t’ojlab wát’adh jantíni ti ulúdh’: ka ajíy ti dhúchadh’ uj jutá tit pidh’nenék a ni ká metá max neéts’ kit jálbinchát kál nixé xi tójlab.
- Belétnaxtálab a ni tóktálab: waáts’ i tójlab xi kádhpidh’ káknadh’ ani neéts’ kin yejénchij an kúdh’kúm axí éxbadh’ abal ka tája nixé xi´ tójlab ani kúaál ka kúajay lej métadh’ abál kit´ káninchát ta bá. Ti dhúchádh’ uj kúaál kin ólna jitá xi neéts’ kin bíná a kúdh’kúm.
- Kit pidhán an koytálab abál kit koyóts’: ká metá jaykí in bajúwal a kicháj abál kit koyóts ani jáy a kicháj it pidh’nal abál kit koyóts’.
- Abatnáxtalab: ka metá jáwa jats´ an jálbixtálab a xi it neets´kit pidh´nál etséy, ani jayétsej jáy neéts ka bátsúw kál an jálbixtaláb axí tit úchbiyáb, aní jayétsej jay expidh’ ti neéts’ ka batsúw, máx ulúdh’ kál jant’oney neéts’ ka ejtów ka eyéndhá jantíni ka leéna’.
- In putúntal jún i dhéy tójlab: jawá játs a úchbíl tit tójnal iník, ani jawá játs’ in úchbil in kuaál jajá ti dhábal tójlab tam ka waátsin jitá kin putúndhá an tamkúdh’ tójlab. Ka exlá jawá jats’ a ‘uchbil tít tójnal inik máx an dhábal tójlab ti kedhméy tá tójlab o tam tatá’ ka leéna ka jilá an tójlab.
An odhnáxtá lab kál an atíkláb neéts’ tin kúbak kál an odh´naxtálab kál an tójnal inik axí in tójonchál an tsábal axí tal pílchík i kwénchal ti pulík kwénchal ti pulík bichów ani neédháb ti píl tsábal tan ti tájnal an odháxtálab kál an tójnal.
An chubáxtalab abál ka neédha jún o yán i atíklab abál ka kámbiyat abál neéts’ ka ´pidhán jún i tójlab, aní ka káldha tin kíma abál ka needhá ti tójnal ów ka pidhán jún i tójlab ani yáb ka olchín Jawá játs in úchbil ani ká jalkúnchat in tójlabil chúdhel chúdhel, jáits’ in neédha abál ka odhéna jun i atíklab kom ów ti kúaját ani yáb in ejtówál jantó kin tája.
Jaíts’ nixéchík xi in eyéndhál abál kin tája an odhnáxtálab, ani ka kedhókna abál kin tája jún i tójlab wátádh jantó tin úchbíl.
KA ODHÁ AN KÁW KAL AN EYÁL K’AL AN ODH’NAXTALAB K’AL AN T’ÓJNAL INIK… NI JÍTA YAB I NUJNEL AN ATÁ TSÉJKOM KÁW FGESLP TI TOLMÍYAL
Kál an odhnáxtalab kál an tójlab ka tája jún i konowíxtalab aní ka odhá an káw ti atá eyál!!!
Tam pél i atíkláb…ni jitá yáb i nújnel
